Амаль тры гады таму, у ноч напярэдадні Нараджэння Хрыстова, згарэла царква Пакроваў Прасвятой Багародзіцы ў Хатлянах, што на Уздзеншчыне. Не стала ўнікальнага драўлянага будынка канца XIX стагоддзя, узведзенага на сродкі мясцовых жыхароў па тыпавому праекту вядомага рускага архітэктара Канстанціна Тона. Адзінага такога будынка на Беларусі, які захаваўся да нашых дзён.
З верай і надзеяй
…Стаю ў Хатлянах, гляджу на пагорак — і не веру сваім вачам. Сапраўды, проста цуд Божы! Царква адрадзілася, паўстала з попелу. Дакладна такі ж будынак колеру яснага неба з пяццю купаламі, толькі ўжо залатымі. Як быццам і не было таго страшнага пажару…
«Скажу шчыра: гэта насамрэч як сон, — кажа настаяцель храма Пакроваў Прасвятой Багародзіцы айцец Віталь Ляшкевіч. — Усё ж згарэла ўшчэнт, толькі ганак застаўся. Няйнакш Маці Божая так зрабіла, каб хутка царква адбудавалася. І я чарговы раз пераканаўся, што наша вера — гэта сіла. З Божай дапамогай, з дапамогай вернікаў царква адроджана».
Тая страшная ноч і зараз у памяці айца Віталя, быццам было гэта толькі ўчора. Да таго часу ён аддаў прыходу 12 год жыцця. І літаральна ў адно імгненне ўсё знікла… «Ну, мабыць, Гасподзь так вырашыў. Так трэба было, каб згуртаваць людзей», — кажа святар.
Малебен на Нараджэнне Хрыстова адслужылі тады перад папялішчам. Не мог стрымаць слёз настаяцель храма. Плакалі і прыхаджане. «Яшчэ раз пераканаўся, што добрых людзей нашмат болей, — гаворыць айцец Віталь. — Калі здарылася бяда, я мог прак- тычна адразу штосьці рабіць. Бо адзін прыехаў, прывёз грошы, другі, трэці… У сельвыканкаме адразу ж загаварылі пра збор сродкаў...».
Працавалі суткамі
Але напачатку паўстала пытанне: дзе ж на першым часе праводзіць царкоўныя службы? У храма мелася драўлянае памяшканне нядзельнай школы. Яго і пачалі перабудоўваць пад малітоўнае. У тую сумную для Хатлянаў зіму прыхаджане, мінскія будаўнікі бралі адпачынак за свой кошт і працавалі ў будучым малітоўным памяшканні. З некалькіх пакойчыкаў, аддзеленых адзін ад аднаго перагародкамі, рабілі агульны. Як зазначае айцец Віталь, ён толькі паспяваў пастаўляць будматэрыялы. Усёй талакой працавалі суткамі. І ў выніку ў пераабсталяваным будынку ў тым жа годзе ўжо на Вадохрышча асвячалі ваду.
«Паставім за адзін сезон»
А затым надышла чарга будаўніцтва царквы — па праекту той, што з XIX стагоддзя ўпрыгожвала населены пункт.
«Але так, як будавалі раней, зараз не атрымаецца, — уздыхае настаяцель храма. — Я толькі дзіўлюся. У нас быццам і тэхніка ёсць, і ўсё на свеце. А як раней людзі будавалі цэрквы ўручную? Ды яшчэ фактычна без цвікоў? І стагоддзямі стаялі».
У царкве будзе цёплая падлога. Сюды падвялі ваду. Качагарку асобную паставілі, для абагрэву набылі кацёл. Мне як жыхарцы Чэрвеня прыемна было даведацца, што адбудоўвалі храм у уздзенскіх Хатлянах мае землякі. Як патлумачыў айцец Віталь, шчыравалі тут тры браты — Васіль, Віктар і Мікалай.
«Папрацавалі сумленна! — гаворыць настаяцель храма. — Зіма, мароз, вецер… Перадыхнуць прапаноўваю. А яны: «Бацюшка, мы вырашылі, мы ахвяраваліся Богу, што за гэты сезон павінны царкву паставіць». Спусцяцца зверху, шчокі гараць, чырвоныя… Чайку папілі — і далей працаваць».
Кожны выбірае па сабе
Вядома, грошай на многае неабходнае (царква згарэла з усім начыннем) не хапала і не хапае. Але святар вельмі ўдзячны ўсім неабыякавым людзям з розных куткоў Беларусі, якія ахвяруюць на будоўлю. Дарэчы, многія як прыязджалі, так і прыязджаюць у Хатляны, нават з тых населеных пунктаў, дзе ёсць свае цэрквы. Бо выбіраюць, апрача іншага, і святара.
«Вось Лёша з Воляй з Мар’інай Горкі, — распавядае айцец Віталь. — Калісьці прыехалі сюды: «О, царква прыгожая! Бацюшка, хочам тут павянчацца!». І ўжо, дзякуй Богу, двое дзетак, а самі ў Бараўлянах жывуць. І ўсё роўна сюды едуць. Мая добрая прыхаджанка — паэтка Валянціна Паліканіна, з ёю стасункі даўнія. Ды і мясцовых вернікаў стае. Ведаеце, раней думаў, што людзей прыцягвае сама царква. Ажно не! Вось за ўсе мае 15 год служэння тут не было такой, як сёлета, колькасці вянчанняў. За 10 месяцаў — 10 пар! Таму я лічу, што ўсё гэта — воля Боская. Раней думаў: «Госпадзі! Я ніколі тут гэтых людзей не пабуджу!». Але ідуць сёння вяскоўцы ў царкву. Галоўнае — вучыць на ўласным прыкладзе».
А прыклад паслушэнства айцец Віталь паказвае і на будоўлі. Прызнаецца, што за апошнія тры гады фактычна не бачыў уласнай сям’і. Усё тут і тут...
Удзячныя за любую дапамогу
Калі параўнаць здымкі помніка драўлянага дойлідства і новабудоўлі, адрозненняў знойдзем няшмат. Вось толькі пуста пакуль у памяшканні. Таму настаяцель храма Пакроваў Прасвятой Багародзіцы протаіерэй Віталь Ляшкевіч і яго прыхаджане будуць удзячныя ўсім неабыякавым людзям, якія змогуць ахвяраваць на хатлянскую царкву альбо аказаць іншую пасільную дапамогу. Дабрачынны рахунак можна знайсці на афіцыйным сайце Уздзенскага райвыканкама.
Комментарии (0)